Αγία Λουκία

Νησιωτικό κράτος της Καραϊβικής θάλασσας, στην Κεντρική Αμερική.Επίσημη ονομασία: Αγία Λουκία Έκταση: 616 τ. χλμ. Πληθυσμός: 160.145 κάτ. (2002) Πρωτεύουσα: Κάστρις (60.934 κάτ. το 1998)Στα ΝΑ βρίσκονται τα Μπαρμπάντος, Β και σε απόσταση 54 χλμ. Η Μαρτινίκα, Ν ο Άγιος Βικέντιος, ενώ Α βρέχεται από τον Ατλαντικό ωκεανό και Δ από την Καραϊβική θάλασσα.Η Α.Λ. είναι νησί της ομάδας των Προσήνεμων Νησιών (Windward Islands), στις Μικρές Αντίλλες, στο ΝΑ τμήμα της Καραϊβικής θάλασσας.Το νησί διαιρείται σε έντεκα επαρχίες: Ανσ-λα-Ρέι (Anse-la-Raye), Ντοφέν (Dauphin), Κάστρις (Castries), Σουαζέλ (Choiseul), Ντενερί (Dennery), Γκρος-Άιλετ (Gros-Islet), Λαμπορί (Laborie), Μικού (Micoud), Σουφριέρ (Soufriere), Βιε-Φορ (Vieux-Fort) και Πρασλίν (Praslin). Η πλειοψηφία του πληθυσμού (90%) είναι μαύροι, ενώ υπάρχουν επίσης κρεολοί μιγάδες (5%), Ασιάτες (3,5%) και ελάχιστοι λευκοί (1%). Επίσημη γλώσσα είναι η αγγλική, αλλά μεγάλο μέρος των κατοίκων μιλάει τη γαλλική διάλεκτο πατουά.Η χώρα απέκτησε την ανεξαρτησία της το 1979. Σύμφωνα με το σύνταγμα του ίδιου έτους, η Α.Λ. είναι συνταγματική μοναρχία. Αρχηγός του κράτους είναι η βασίλισσα της Μεγάλης Βρετανίας, η οποία ασκεί την εκτελεστική εξουσία μέσω του γενικού κυβερνήτη. Τη νομοθετική εξουσία ασκούν η εθνοσυνέλευση και η γερουσία. Η πρώτη διαθέτει 17 μέλη που εκλέγονται με καθολική ψηφοφορία για 5 χρόνια. Η γερουσία διαθέτει 11 μέλη που διορίζονται από τον γενικό κυβερνήτη, ύστερα από πρόταση του πρωθυπουργού και του αρχηγού της αντιπολίτευσης.Τα κόμματα που κυριαρχούν στο πολιτικό σκηνικό της χώρας είναι το Εργατικό Κόμμα Α.Λ. (SLP), το Κόμμα Ενωμένων Εργατών (UWP) και το Εθνικό Κόμμα Ελευθερίας (NFP). Αρχηγός της κυβέρνησης είναι ο πρωθυπουργός, Κένεθ Άντονι από το 1997 (επανεξελέγη τον Μάιο του 2001).Η χώρα ακολουθεί το αγγλοσαξονικό δίκαιο. Τη δικαστική εξουσία ασκεί το ανώτατο δικαστήριο της Ανατολικής Καραϊβικής, που εδρεύει στο νησί και έχει επίσης δικαιοδοσία στα γειτονικά κράτη και κτήσεις: Άγιος Βικέντιος και Γρεναδίνες, Άγιος Χριστόφορος και Νέβις, Ανγκουίλα, Αντίγκουα και Μπαρμπούντα, Γρενάδα, Μονσερά, Ντομινίκ και στις Βρετανικές Παρθένες Νήσους.Χριστιανοί στο σύνολό τους, οι κάτοικοι της Α.Λ. είναι ρωμαιοκαθολικοί στη μεγάλη πλειοψηφία τους (90%), ενώ υπάρχουν επίσης προτεστάντες.Η εκπαίδευση είναι υποχρεωτική, από 5 έως 15 ετών. Η στοιχειώδης διαρκεί 7 χρόνια και η μέση 5 (δύο κύκλοι 3 και 2 ετών) και παρέχεται δωρεάν. Τα στοιχεία για τον αναλφαβητισμό είναι αρκετά παλιά, από την περίοδο αμέσως μετά την ανεξαρτησία του κράτους (1980), και έδιναν ένα υψηλό ποσοστό 33% του γενικού πληθυσμού.Η Α.Λ. διαθέτει για την άμυνά της σώματα βασιλικής αστυνομίας και ακτοφυλακής.Το κράτος εκτείνεται στη διεύθυνση των μεσημβρινών, έχει ηφαιστειακή προέλευση και είναι πολύ ορεινό. Το ψηλότερο σημείο του βρίσκεται στο κεντρικό-νότιο τμήμα του και είναι το όρος Τζίμι (958 μ.), στα νοτιοδυτικά του οποίου, κοντά στην ακτή, υψώνονται απότομα το Γκρο Πιτόν (798 μ.) και το Πτι Πιτόν (750 μ.), δύο ηφαιστειακοί κώνοι που αποτελούν το κύριο χαρακτηριστικό του νησιού. Στο βόρειο τμήμα εκτείνεται ένα μεγάλο οροπέδιο, τελείως διαβρωμένο, που έχει μέσο υψόμετρο 300 μ. Οι αληγείς ΒΑ άνεμοι κάνουν ανεκτό το τροπικό κλίμα του νησιού, που η θερμοκρασία του ποικίλλει από τους 21° έως 32°C. Οι βροχοπτώσεις αυξάνουν με το υψόμετρο. Έτσι, ενώ στην παράκτια ζώνη η τιμή τους είναι 1.300 χιλιοστά τον χρόνο, στις ψηλότερες κεντρικές περιοχές φτάνει τα 3.800 χιλιοστά.Η χλωρίδα και η πανίδα της Α.Λ. είναι παρόμοιες με αυτές των υπόλοιπων Προσήνεμων Νησιών. Στα φυτά περιλαμβάνονται διάφορα είδη ορχιδέας, ενώ σήμα κατατεθέν του νησιού είναι ο πολύχρωμος παπαγάλος της Α.Λ. Υπάρχει επίσης πλούσια ποικιλία ερπετών, όπως ιγκουάνα, δηλητηριώδη φίδια κ.ά.Από τα ορεινά ανάγλυφα κατεβαίνουν στη θάλασσα πολυάριθμα υδάτινα ρεύματα που στο χαμηλό μέρος του ρου τους ευρύνονται, σχηματίζοντας μεγάλες προσχωματικές κοιλάδες.Η μεγάλη πλειοψηφία των κατοίκων της Α.Λ. είναι μαύροι, απόγονοι Αφρικανών σκλάβων. Οι υπόλοιποι είναι μιγάδες, νοτιοασιάτες και λευκοί. Ο πληθυσμός, σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις, ανέβηκε από τους 100.000 κατοίκους της απογραφής του 1970 στους 160.145 (2002). Η μέση πυκνότητα είναι 260 κάτ. ανά τ. χλμ., η ετήσια αύξηση του πλυθησμού 1,23%, ενώ το προσδόκιμο ζωής αγγίζει τα 69 χρόνια για τους άντρες και τα 76,3 για τις γυναίκες. Πρωτεύουσα της Α.Λ. είναι η Κάστρις (Castries, 60.934 κάτ. το 1998) στη δυτική ακτή, σε έναν στενό και βαθύ κόλπο που στεφανώνεται από το όρος Φόρτσουν (260 μ.). Η πόλη είναι το σημαντικότερο λιμάνι του νησιού και υπήρξε αμερικανική βάση στη διάρκεια του B’ Παγκοσμίου πολέμου. Άλλοι σημαντικοί οικισμοί είναι η Βιε Φορ (Vieux Fort, 13.791 κάτ.) και η Σουφριέρ (Soufriere, 8.064 κάτ.).Η οικονομία της χώρας είναι αρκετά δυναμική και τα προβλήματα περιορισμένα. Βασική πηγή των εσόδων είναι η γεωργία και ο τουρισμός, ενώ γίνεται προσπάθεια να αναπτυχθεί και η αλιεία. Το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ) είναι 642 εκατ. δολ. ΗΠΑ (2000) και το κατά κεφαλήν εισόδημα 4.120 δολ. 0 πληθωρισμός κυμαίνεται στο 2,5% και η ανεργία στο 15% (1996). Με την αγροτική οικονομία ασχολείται το 30% του ενεργού πληθυσμού. Το σπουδαιότερο γεωργικό προϊόν είναι η μπανάνα και άλλα τροπικά φρούτα. Η βιομηχανία απασχολεί το 20%, ενώ οι υπηρεσίες (κυρίως ο τουρισμός) το υπόλοιπο. Η ενέργεια προέρχεται από θερμοδυναμικούς σταθμούς. Για την παραγωγή ενέργειας αξιοποιείται και η γεωθερμία. Ο τουρισμός, που εξυπηρετείται από τα αεροδρόμια Βίτζι και Χαβανόρα, αναπτύσσεται όλο και περισσότερο.Η αποικιοκρατική περίοδος. Οι πρώτοι Ευρωπαίοι έφτασαν στο νησί στις αρχές του 16ου αι. Δεν είναι σίγουρο εάν ο Χριστόφορος Κολόμβος είχε περάσει από την Α.Λ., καθώς δεν αναφέρεται κάτι σχετικό στο ημερολόγιό του. Την ονομασία της την απέκτησε από τους Ισπανούς. Κατά τις αρχές του 17ου αι. αποβιβάστηκαν στο νησί Ολλανδοί, Γάλλοι και Βρετανοί ναυτικοί για να εκδιωχθούν αμέσως από τους αυτόχθονες Καρίβες. Ο πρώτος καταγεγραμμένος οικισμός δημιουργήθηκε από τους Βρετανούς το 1638 αλλά είχε διάρκεια μόλις δύο ετών. Το 1642 η Γαλλία απέκτησε την κυριαρχία του νησιού και το παραχώρησε στην Εταιρία Γαλλικών Δυτικών Ινδιών που με τη σειρά της το πούλησε σε δύο Γάλλους ιδιώτες, το 1650. Δέκα χρόνια αργότερα, η Α.Λ. περιήλθε στη Βρετανική αυτοκρατορία και άλλαξε συνολικά 14 φορές χέρια, ώσπου τελικά να ανακηρυχθεί αποικία του βρετανικού στέμματος το 1814, στα πλαίσια του Συμφώνου του Παρισιού. Από το 1838 και μετά, το νησί αποτέλεσε τμήμα της κυβέρνησης των Προσήνεμων Νησιών, με έδρα του κυβερνήτη το Μπαρμπάντος. Το 1959 έγινε μέλος της Ομοσπονδίας Δυτικών Ινδιών, καθεστώς που διήρκεσε έως το 1962, έτος διάλυσης της ομοσπονδίας. Το 1967 η Α.Λ. απέκτησε πλήρη εσωτερική αυτονομία. Η περίοδος της ανεξαρτησίας. Η ανεξαρτησία έγινε πραγματικότητα στις 22 Φεβρουαρίου του 1979. Από το 1964 την εξουσία κατείχε το συντηρητικό Κόμμα Ενωμένων Εργατών (UWP) και την έχασε το 1979 από το Εργατικό Κόμμα (SLP), που κυβέρνησε μέχρι το 1982, χρονιά που επανήλθε το UWP στην εξουσία. Τον Μάιο του 1997, το αντιπολιτευόμενο SLP, υπό την ηγεσία του Κένι Άντονι, επανήλθε στην ηγεσία της κυβέρνησης. Παρά το γεγονός της ανεξαρτητοποίησης της Α.Λ. από τη βρετανική κυριαρχία, το δικαστικό σώμα παρέμενε εξαρτημένο από το βρετανικό ανακτοβούλιο. Ο ρόλος του τελευταίου τερματίστηκε το 2001, όταν η χώρα μαζί με άλλες οκτώ χώρες της Καραϊβικής, συμφώνησε στη μεταβίβαση των αρμοδιοτήτων του σε ένα, ασχημάτιστο ακόμα, δικαστήριο της Καραϊβικής. Στις γενικές εκλογές του 2001, ο Άντονι επανεξελέγη με συντριπτικά ποσοστά.Η αρχιτεκτονική και η μουσική του νησιού αντανακλούν το γαλλικό πολιτιστικό παρελθόν. Σημαντική παράδοση αποτελεί το καρναβάλι, κατά τη διάρκεια του οποίου οι δρόμοι γεμίζουν με μουσικές μπάντες και χορευτές με φανταχτερά κοστούμια. Κάθε χρόνο, τον Μάιο, πραγματοποιείται το διάσημο τζαζ φεστιβάλ της Α.Λ., που συγκεντρώνει μεγάλα πλήθη. Η πίσω όψη του χαρτονομίσματος των 50 δολαρίων Ανατολικής Καραϊβικής είναι αφιερωμένη κατά το ήμισυ στην Αγία Λουκία. Επίσημη ονομασία: Αγία Λουκία Έκταση: 616 τ. χλμ. Πληθυσμός: 160.145 κάτ. (2002) Πρωτεύουσα: Κάστρις (60.934 κάτ. το 1998)